Dava- Franz Kafka

Dava yazılışından bir süre sonra dünya sahnesine çıkan, yurttaşlık haklarının askıya alındığı, bir sivil itaatsizlik imasının dahi zulümle karşılandığı totaliter rejimlere dair bir öngörü ve eleştiri olarak yorumlanır çoğunlukla. Nazi Almanya’sına dair bir “önsezi” barındırdığı söylenebilir belki. Erişilmez bir otorite tarafından yöneltilen ve ne olduğu hiçbir zaman açıklanmayan bir suçlamayla karşı karşıya kalan Josef K.’nın davasında, mahkemeye dinsel ya da metafizik bir otorite de atfedilebilir.

Kafka Dava’da suçu yalnızca bir eylem olarak tanımlamayıp zanlının “kötü niyeti”yle de ilişkilendiren ve suçtan çok suçluya odaklanan absürd bir hukuk sistemi paradigması inşa eder. Kuramsal olarak ortada yasadışı bir eylem olmaksızın suçu mümkün kılan bir sistemdir bu. Ancak Kafka suç, sorumluluk ve özgürlük üzerine yazarken bir sistem ya da doktrin ortaya koymaz, çözüm önermez. Okuru ister istemez içine çeken bu karanlık dünya tasavvurunun tartışmaya açık olmayan tek bir özelliği varsa, o da müphemliğidir.

**

“İnsan bu dünyada otuz yıl yaşamışsa eğer ve benim gibi hep yalnız başına savaşmak zorunda kalmışsa, o zaman beklenmeyen olaylara karşı bağışıklık kazanıyor ve bunlar yüzünden çok sarsılmıyor… Yalnız insanlar hep alışıktır beklenmeyen olaylara."

Dönüşüm kitabında sabah uyandığında nasıl bir böceğe dönüşüyorsa bu kitabında da sabah uyanır ve tutuklandığını öğrenir K. Başlarda neden tutuklandığını merak eder, araştırır fakat sonraları bunu önemsememeye başlar ve suçu olmamasına rağmen bu duruma sessiz kalır. Ama her sabah uyandığında aklında bu davayı nasıl çözebilirim diye düşünceler vardır. Ne kadar çabalasa da bir sonuca varamaz. 

"Düşünceleri fazla dikkate almamalısın. Yazı değişmez, düşünceler ise çoğu kez sadece yazı karşısındaki aczin ifadesidir."

Kafka bize bu kitabında çaresizliğin nasıl olduğunu gösterir. Yine bu kitabında toplum baskısını kendi tarzıyla eleştirmektedir. Bir Kafka hayranı olarak bu kitabına da bayıldım çünkü kahramanımız K'nın yaşadığı o duygular arasında sizi dolaştırarak kitabın içine çekiyor. Kafka'yı seviyorsanız ya da onunla ilk kez tanışacaksanız Dönüşüm kitabından sonra bu kitabı okumanızı tavsiye ederim :)